Μια από τις ταινίες που ξεχώρισα στο 65ο Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης ήταν το Sebastian (2024) του Mikko Mäkelä. Μετά τη λήξη της ταινίας, ακολούθησε Q&A με τον σκηνοθέτη να απαντά στις ερωτήσεις του κοινού.
Στην ερώτηση του κοινού «Γιατί μόνο γαλαζοαίματοι ηλικιωμένοι άντρες;», ο σκηνοθέτης απάντησε: «Γιατί σε αυτούς συσσωρεύεται ο πλούτος», με τον ίδιο να θέτει σε αμφισβήτηση και να καταδικάζει τον καπιταλισμό, κάνοντας μια αλληγορική αναφορά στην δουλειά του Sebastian, την οποία βλέπει ως απόρροια του συγκεκριμένου πολιτικού συστήματος.
Συγκεκριμένα, η «ωμή» απεικόνιση του sex working στην ταινία του Mäkelä, πέρα από μια ηδονοβλεπτική προσέγγιση στη ζωή του Sebastian, αντανακλά τις συνέπειες ενός σάπιου πολιτικού συστήματος και μιας κοινωνίας, βαθιά ριζωμένης σε στερεοτυπικές αντιλήψεις.
The way I saw it, οι έντονες και πολλές φορές άγριες σκηνές sex, εξυπηρετούν στην απεικόνιση ενός συστήματος και μιας κοινωνίας που «γ@μ@ΕΙ» τα μέλη της με τον ίδιο τρόπο που ο Sebastian «γ@μ@ΕΙ» τους πελάτες του.
Συνεπώς, ο τρόπος που ο Sebastian «διεξάγει» τη δουλειά του, μπορεί κάλλιστα να ερμηνευθεί ως η αντίδραση του σε αυτούς που καταδικάζουν, με κάθε τρόπο, τη γενιά του. Τους απαντάει λοιπόν με το ίδιο «νόμισμα».
Ακόμα, οι «καυτοί» διάλογοί, η απεικόνιση του γυμνού και το αίσθημα του «απαγορευμένου» στη σχέση μεταξύ του Sebastian και των πελατών του, προσφέρουν στη ταινία αγωνία και ένταση.
Επιπρόσθετα, όσον αφορά το ρομάντζο που αναπτύσσεται μεταξύ του Sebastian και του – αρκετά ηλικιωμένου – διανοούμενου Nicholas, έχω να πω το εξής: Η αναπάντεχη αυτή στροφή στην πλοκή, προσδίδει μεν μια νότα αισιοδοξίας στην ταινία και συνεπώς στη ζωή του μικρού, παρουσιάζει δε, μια όχι και τόσο ρεαλιστική προσέγγιση των πραγμάτων.
Προσωπικά, θεωρώ ότι το ρομάντζο μεταξύ των δύο και η ωραιοποίηση/ρομαντισμός της σεξ-εργασίας θέτει υπό αμφισβήτηση την, μέχρι τότε, «ωμή» αναπαράσταση της αισχρότητας του συγκεκριμένου επαγγέλματος που πριν λίγο ο ίδιος ο σκηνοθέτης καταδίκαζε.
Συγκεκριμένα, τουλάχιστον μέχρι τα μισά της ταινίας, παρακολουθούμε τις τραυματικές εμπειρίες του Sebastian, καθώς εκδίδεται σε διάφορους άντρες ,άνω των 60, και μερικές φορές παρά τη θέληση του. Πρόκειται για μια ωδή στην σαπίλα και στην οδυνηρότατα του επαγγέλματος της σεξ-εργασίας, κάτι που λίγοι σκηνοθέτες επιλέγουν να θίγουν και να αναπαράγουν στις ταινίες τους, για διάφορους λόγους (κυρίως εμπορικούς)
Για αυτό θεωρώ πως η πρωτοποριακή προσπάθεια του σκηνοθέτη να αποτυπώσει τις σκληρές και συνήθως απάνθρωπες συνθήκες της σεξ-εργασίας, όπως είναι, αξίζει πολλά συγχαρητήρια, ενώ κατατάσσει την ταινία του σε ένα πλαίσιο, μη εμπορικό, που λείπει από τον σύγχρονο κινηματογράφο.
Από την άλλη, κατα την άποψη μου, ενώ συγχαίρουμε τον Mäkelä που διαδραματίζει τα πράγματα όπως είναι -χωρίς υπεκφυγές- ξαφνικά και από το πουθενά, μια αμοιβαία έλξη μεταξύ του Sebastian και του Nicholas γεννιέται, με τον σκηνοθέτη να βάζει «τρικλοποδιά» στην ίδια του την ταινία, σαμποτάροντας την έως τώρα ωμή απεικόνιση της σεξ-εργασίας, κάτι που αποτελεί το κύριο προτέρημα της ταινίας του.
Συνεπώς, πιστεύω πως αυτή η ξαφνική στροφή στην πλοκή, χαρακτηρίζει το «Sebastian» ως μια ακόμα «happy ending» ταινία, με τον σκηνοθέτη να «ρίχνει λάσπη» στην τολμηρή και αφιλτράριστη απεικόνιση της ζωής ενός νεαρού σεξ-εργάτη, που μας υπόσχεται από την αρχή της ταινίας.
Κατα τ´άλλα, οφείλω να παραδεχτώ πως η κινηματογράφηση και η φωτογραφία της ταινίας ήταν αρκετά καλές, με ωραία πλάνα να «στολίζουν» την κάθε σκηνή καταλλήλως. Ακόμα, πιστεύω πως η πλοκή ήταν πολύ ενδιαφέρουσα και η ηθοποιία άριστη.